Türkçede Artikel Mevzusu (Batıkan Erkoç)

 Türkçede artikel mevzusu genellikle tartışmalı bir konu olarak karşımıza çıkmaktadır. Hopkins 1877, Redhouse 1884, Burckhardt 1854, Türkçe’de sayı, cinsiyet ve belirtici tanımlıkların bulunmadığını, bunun yerine çoğul yapıcı -ler -lar eklerinin bulunduğunu belirtmişlerdir. Lumley 1832; Türklerin günlük hayatta artikel kullanmadıklarını belirtmektedir. Ancak isimlerin tanımlı olup olmadıklarını cinsiyetlerini ve sayılarını belirtebildiği farklı sistemlerin bulunduğunu belirtmiştir.

Lumley 1832’ye göre: Cinsiyette; Türkçe isimlerde cinsiyet ayrımı yoktur. Ancak canlılar kendi cinsiyetlerini belirten isimlere sahiptir Örneğin: boğa “بوغا ” ve “اىنك ” “inek” . Diğer sözcüklerde ise ار “er” ve عورت “avrat” veya ”قىز ” “kız” sözcükleri getirilir. “ قىز اوغلان ” “oğlan kız” “ اوغلان ار ” “oğlan er” gibi örnek verilmiştir. (Oğlan sözcüğü bilindiği üzere hem kız çocuklar hem erkek çocuklar için kullanılırdı.)

Sayılarda ise; çoğul isimlerin sonuna “لر ” “ler-lar” eklenir. Ancak bazen Türkler Arap veya Pers çoğullamaları kullanılır. Bu kural genellikle o dillerden alınan sözcükler için geçerlidir. Örneğin: “كتب ” kutb, “كتابحا ” kitabha, “قتابلر ” kitaplar.

Wells 1880, ise Türkçedeki tanımlılıklarla ilgili farklı bir açıdan yaklaşarak Arapçadan Türkçeye geçen sözcüklerde Arapçanın tanımlık artikeli

Kitap Sayfası 1: Hagopyan 1908'de bulunan "tanımlıklarla" alakalı örnekler (Sayfa 18) olan el “ ال ” “el” eki kullanıldığını belirtmektedir. Örneğin: “ الارض ” el-arz (dünya-yer) veya “ ال شمس ” el-şems (güneş) sözcükleri tanımlılıkları ile kullanılır.Türkçede bulunan Arapça kelimelerin cinsiyet artikelinin (maskülen, feminen) bilinmesinin önemli olduğunu belirtmiş ve rehber olarak kelimenin sonunda ت “te” harfi olan sözcükler feminendir diğerleri ise maskülendir. Kuralsız çoğul Arap isimlerinin ise tamamının feminen olduğunu belirtmiştir. Hagopyan 1907’a göre, Türkçede artikel vardır; tanımlık artikeli bulunmaz fakat tanımsızlık artikeli “bir”’dir ve Türkçe ’de, İngilizce ’de olduğu gibi cinsiyet artikeli bulunmaz. Erkeklere ve kadınlara özgü isimler (anne-baba gibi) bulunur. “Şehir, deniz, köy” gibi isimler ise cinsiyetsizdir. Hagopyan bunun haricinde İngilizce ’deki this, that gibi Türkçe ‘de de “bu, şu, o” sıfatlarını işaret artikeli olarak belirtmiştir.

SONUÇ: Görüldüğü üzere, 19.yüzyılda artikel mevzusunun dilbilimciler tarafından incelenmesi, hem Öztürkçe’yi kullanmaya hazırlanan ancak Arapça, Farsça sözcük ve kurallardan daha kopamamış bir dili incelemenin zorluğu altında bulunmuştur. Bu nedenle farklı gramer kitaplarında farklı anlatımlar yaşanmıştır.